آیا شما یک یا چندین دندان از دست رفته دارید؟ اگر چنین است که تنها نیستید. بسیاری از افراد در جهان حداقل یک دندان از دست رفته دارند. از دست دادن دندانها باعث دشوارتر شدن جویدن میشود و میتواند تغذیه شما را به خطر بیندازد. از دست دادن دندان با چاقی، دیابت، بیماریهای قلبی و برخی از انواع سرطان ارتباط دارد. جایگزینی دندانهای از دست رفته میتواند همزمان زیبایی لبخند و سلامتی شما را بهبود ببخشد.
تقریباً هر کسی که یک یا چندین دندان خود را از دست داده باشد، کاندیدای مناسبی برای کاشت ایمپلنت دندان است. البته موارد استثنایی نیز وجود دارند که کاشت دندان برای آنها مناسب نیست. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ایمپلنتهای دندانی و اینکه چه کسانی کاندیدای مناسبی برای کاشت ایمپلنت هستند، به مطالعه این مقاله ادامه دهید.
ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنتهای دندان یک روش دندانپزشکی زیبایی و ترمیمی هستند که برای جایگزینی دندانهای از دست رفته مورد استفاده قرار میگیرند. این روش شامل جایگزینی دندان/ دندانهای از دست رفته با کاشت دائمی ایمپلنت است. ایمپلنتهای دندان اغلب شامل دو تا سه قسمت هستند.
- پایه ایمپلنت یک پیچ تیتانیومی است که با عمل جراحی در استخوان فک نصب میشود. پس از ۶ هفته استخوانهای طبیعی با پیچ پیوند میخورند و یک پایه ثابت ایجاد میکنند.
- تاج دندان مصنوعی اغلب از مواد سرامیکی ساخته میشود. تاج دندان به نحوی طراحی شده است که با رنگ و شکل سایر دندانهای طبیعی شما هماهنگ باشد. قسمت تاج ایمپلنت به پایه آن متصل میشود.
- در برخی از ایمپلنتهای دندانی از اباتمنت یا اتصال دهنده استفاده میشود. اباتمنت در بخشی از پایه که از لثه بیرون زده است قرار گرفته است. برخی از اباتمنتها تنها زمانی استفاده میشوند که استخوان فک در حال جوش خوردن با پایه باشد. سایر انواع آن در جای خود باقی میمانند و تاج را روی پایه دندان محکم میکنند.
انواع ایمپلنتهای دندان
دو روش برای نصب ایمپلنتهای دندان وجود دارد. رایجترین رویکردی که امروزه مورد استفاده قرار میگیرد، روش اندوستیل یا نوع درون استخوانی است.
- روش اندوستیل شامل قرار دادن پایه در استخوان فک است. این پایه اغلب یک پیچ تیتانیومی میباشد. در برخی از تکنیکها از استوانه یا تیغههایی استفاده میشود تا ایمپلنت با روش جراحی کاشته شود. هر پایه دارای یک تاج است. گاهی اوقات دو ایمپلنت به وسیله یک پایه دائمی که آنها را به یکدیگر متصل میکند، کاشته میشوند.
- رویکرد دیگری که کمتر مورد استفاده قرار میگیرد، روش ساب پریوستیل است. این روش شامل قرار دادن یک چهارچوب فلزی در بالای استخوان فک زیر لثه است. ممکن است این روش برای بیمارانی که نمیتوانند از پروتزهای دندانی استفاده کنند یا ارتفاع استخوان کافی ندارند مورد استفاده قرار گیرد.
عوامل تعیین کننده بهترین کاندیدا برای کاشت دندان
دندانپزشک در هنگام ارزیابی خطرات و مزایای ایمپلنت دندانی برای شما، عوامل بسیاری را در نظر میگیرد.
سلامت عمومی
از آنجا که کاشت ایمپلنت شامل جراحی با روش بیهوشی یا بیحسی است، شما باید از سلامت عمومی نسبتاً خوبی برخوردار باشید. دندانپزشک سابقه پزشکی شما را بررسی کرده و شرح حال جسمانی شما را کامل میکند و درباره تمام داروهایی که مصرف میکنید از شما سوال میپرسد. ممکن است لازم باشد برای کاشت ایمپلنت، از پزشک اصلی خود نامه تایید پزشکی دریافت کنید. در اکثر موارد بیماران، واجد شرایط برای کاشت برخی از انواع ایمپلنتهای دندانی هستند. با این حال ممکن است لازم باشد بیمارانی که دچار یکی از شرایطی که در ادامه میآید هستند، برای کاشت ایمپلنت منتظر بمانند:
- سلامت عمومی ضعیف: کاشت ایمپلنت مستلزم برش و بخیه زدن است و بنابراین بیماران برای قرار گرفتن تحت این عمل جراحی، باید از سلامت عمومی مناسبی برخوردار باشند.
- دیابت کنترل نشده: بیماران مبتلا به دیابت کنترل نشده باید قبل از اقدام به جراحی ایمپلنت دندان، ابتدا از پزشک متخصص مراقبتهای اولیه خود درمان مناسبی دریافت کنند.
- پرتو درمانی: بیمارانی که در حال پرتو درمانی در ناحیه صورت و گردن هستند، کاندیدای مناسبی برای کاشت دندان نیستند.
- وابستگی پزشکی: داروهای خاصی وجود دارند که میتوانند طی جراحی ایمپلنت دندان، باعث افزایش خطراتی برای بیمار شوند. این داروها میتوانند شامل داروهای استروئیدی و رقیق کنندههای خون باشند.
- بارداری: خانمهای باردار باید منتظر بمانند تا پس از زایمان بتوانند تحت عمل جراحی کاشت ایمپلنت دندان قرار بگیرند.
سلامت لثه
دندانپزشک همچنین سلامت لثههای شما را بررسی میکند تا اطمینان حاصل کنند که دچار هیچ گونه بیماری لثهای نیستید. اگر مبتلا به بیماری لثه باشید، برای انجام کاشت ایمپلنت باید صبر کنید تا بیماری و عفونت لثه برطرف شود. کاشت پایه در استخوان فک در طول مدتی که مبتلا به بیماری لثه هستید، میتواند احتمال عفونت استخوان را افزایش دهد. هنگامی که استخوان آلوده شود، سلامت عمومی شما به خطر میافتد و همچنین احتمال شکست عمل کاشت ایمپلنت افزایش پیدا میکند.
تراکم استخوان کافی
استخوان فک شما باید پایه را نگه دارد. بنابراین پزشک اطمینان حاصل میکند که استخوان فک شما میتواند از ایمپلنت پشتیبانی کند. اگر تراکم استخوان کافی نداشته باشید ممکن است لازم باشد ابتدا یک عمل ترمیم انجام دهید.
سلامت دهانی
سلامت دهان و دندان، میزان موفقیت کاشت ایمپلنت دندان را تحت تاثیر قرار میدهد. بیمارانی که اقدامات لازم برای بهداشت دهان و دندان خود را انجام میدهند، مورد ایدهآلی برای کاشت ایمپلنت هستند. این روشهای حفظ سلامت دهان و دندان شامل موارد زیر میباشند:
- مسواک زدن دوبار در روز
- تمیز کردن روزانه دندانها با استفاده از مسواک یا نخ دندان
- معاینات دندانپزشکی روتین هر ۶ ماه یکبار
حفظ سلامت دهان و دندان برای کاشت موفقیت آمیز ایمپلنت، اهمیت بسیاری دارد.
روشهای اصلاح جهت کسب آمادگی لازم برای کاشت ایمپلنت
اگر به شما گفته شد که در حال حاضر نمیتوانید کاشت ایمپلنت داشته باشید، ممکن است بتوانید با اقدامات دندانپزشکی دیگری وضعیت خود را به نحوی بهبود ببخشید که کاندیدای مناسبی برای کاشت ایمپلنت باشید. چند روش درمانی رایج که دندانپزشکان میتوانند از آنها برای بهبود وضعیت بیماران و آماده کردن آنها برای کاشت ایمپلنت استفاده کنند شامل موارد زیر هستند:
- پیوند استخوان: پیوند استخوان شامل جایگزینی استخوان ضعیف با بافت استخوانی مصنوعی یا حیوانی است. پیوند استخوان باعث تقویت نواحی دچار کمبود تراکم شده و کاشت ایمپلنتهای دندانی مینی و سنتی را بیخطر میکند.
- لیفت سینوس: لیفت سینوس عبارت است از پیوند استخوان در قوس فوقانی فک. این عمل زمانی ضرورت دارد که غشای سینوسی دچار افتادگی شده و به ناحیهای که ایمپلنت باید در آن قرار گیرد، تجاوز کرده باشد. بهبود روش لیفت سینوس نیز مانند سایر روشهای پیوند استخوان، چندین ماه طول میکشد.
- درمان بیماری لثه: بیمارانی که دچار بیماری لثه پیشرفته هستند، در صورتی که با درمان پریودنتال موفق به کنترل بیماری شوند، میتوانند کاندیدای مناسبی برای کاشت دندان باشند. ممکن است بیماران بتوانند پس از کنترل بیماری لثه، کاشت ایمپلنت را انجام دهند.
آیا سن حداقلی برای کاشت ایمپلنت دندان وجود دارد؟
بیماران باید قبل از کاشت ایمپلنت دندان، به بلوغ اسکلتی رسیده باشند. به عبارت دیگر باید استخوان فک بیمار کاملاً تکامل یافته باشد و دیگر جهش رشد را تجربه نکند. اگر ایمپلنت دندان قبل از پایان بلوغ بیمار نصب شود، میتواند باعث ایجاد تداخل در رشد بیشتر استخوان شود، دوام ایمپلنت را به خطر بیندازد و عوارض دیگری را به دنبال داشته باشد. این خطرات عبارتند از:
- مشکل در جویدن
- ایجاد فاصله بین دندانها
- از دست دادن استخوان در اطراف پروتز
- تغییرات زیبایی در ناحیه جمجمه و صورت
اگرچه این موضوع در میان نوجوانان مختلف متفاوت است اما معمولاً رشد فک تا سنین ۱۸، ۱۹ یا ۲۰ سالگی ادامه دارد. در برخی موارد رشد فک بیماران در میانه دهه بیست سالگی، کامل میشود. به همین دلیل اغلب نوجوانان زیر ۱۸ سال کاندیدای مناسبی برای کاشت ایمپلنت دندان نیستند مگر اینکه به طور کامل به بلوغ اسکلتی رسیده باشند.
با توجه به این نکته، با استفاده از ایمپلنتهای جدید و عمل جراحی، انجام عکسبرداری با اشعه ایکس و سایر ارزیابیهای رشد، کامل شدن رشد استخوان مورد بررسی قرار میگیرد و بیمار برای عمل جراحی آماده میشود.
سن تنها یکی از معیارهای مهمی است که در ایمپلنتهای جدید و جراحی دندان در هنگام بررسیهای بیمار برای کاشت دندان، مورد بررسی قرار میگیرد. یکی دیگر از عواملی که میتواند موفقیت دراز مدت ایمپلنت دائمی دندان را تعیین کند، سلامت دهان و دندان بیمار، تعداد دندانهای از دست رفته، یکپارچگی استخوان فک و سلامت عمومی فرد است.
عواملی که موفقیت کاشت ایمپلنت دندان را تحت تاثیر قرار میدهند؟
هیچ عمل جراحی نرخ موفقیت صد درصد ندارد. با این وجود روشهای مختلفی برای کاهش خطر شکست عمل، وجود دارد.
سیگار نکشید
سیگار کشیدن توانایی بدن برای بهبودی را کاهش داده و احتمال خرابی ایمپلنت را افزایش میدهد. بهتر است شش ماه قبل از عمل جراحی کاشت ایمپلنت، سیگار کشیدن را ترک کنید تا احتمال موفقیت دائمی کاشت ایمپلنت افزایش پیدا کند.
تغذیه
رژیم غذایی که پس از عمل کاشت ایمپلنت دارید، میتواند موفقیت این عمل را تحت تاثیر قرار دهد. اغلب توصیه میشود پس از عمل کاشت ایمپلنت رژیم غذایی حاوی غذاهای نرم داشته باشید. ممکن است در دستورالعملهای مراقبت پس از عمل از شما خواسته شود تا به مدت سه ماه از ایمپلنت دندان کاشته شده برای جویدن غذا استفاده نکنید.
داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل سلامت عمومی شما را حفظ کرده به عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن شما کمک میکند و باعث بهبودی سریعتر میشود.
بهداشت دهان و دندان
بهداشت مناسب دهان و دندان یکی از عوامل کلیدی در موفقیت کاشت ایمپلنت است. مسواک زدن منظم، کشیدن نخ دندان یا مسواک زدن بین دندانی و شستشو خطر عفونت را کاهش میدهد.
چگونه میتوانم متوجه شوم که برای کاشت ایمپلنت شرایط مناسبی دارم؟
اگر تصمیم به ادامه درمان دارید، اولین مرحله مشاوره بالینی و دریافت تشخیص از دندانپزشک است. این جلسه مشاوره شامل بررسی دقیق و سوابق پزشکی و شفاهی شما خواهد بود. دندانپزشک دهان شما را معاینه میکند و معمولاً از اشعه ایکس، عکسبرداری و قالبگیری از دندان برای ارزیابیهای مربوطه استفاده میکند.
دندانپزشک از تمام اطلاعات برای تعیین موقعیت صحیح ایمپلنت، تعداد ایمپلنتهای مورد نیاز و کمک به ایجاد حجم و کیفیت استخوان بهتر در فک شما استفاده میکند.
جلسه مشاوره به دندانپزشک شما کمک میکند تا درمان ایمپلنت را برنامهریزی کرده و یک برنامه درمانی مدون و لیست هزینههای دقیق را به شما ارائه کند.
یک مشاوره بالینی کامل شما را قادر میسازد تا آگاهانه درباره درمان خود تصمیم بگیرید.
سوالاتی که میتوانید از دندانپزشک بپرسید
هرگز برای پرسیدن سوالات مربوط به مراقبتهای بهداشتی خود تردید نکنید. یک لیست از سوالات خود تهیه کنید تا فراموش نکنید که چیزی را بپرسید. در اینجا لیستی از این سوالات برای شروع تهیه شده است:
- کاشت ایمپلنت دندان چگونه سلامت دهانی و سلامت عمومی مردم را تحت تاثیر قرار میدهد؟
- عدم انجام عمل کاشت ایمپلنت دندان چه خطراتی دارد؟
- فرایند کاشت ایمپلنت دندان چه مدت طول میکشد؟
- هزینه کاشت ایمپلنت دندان چقدر است؟
- آیا بیمه هزینه کاشت ایمپلنت دندان را تقبل میکند؟
- آیا این روش نیاز به مرخصی گرفتن از محل کار دارد؟
- آیا همه مراحل در مطب دندانپزشک انجام میشوند؟
- آیا این روش دردناک خواهد بود؟
مهم است که در تصمیمگیری برای مراقبتهای بهداشتی خود، شرکت فعال داشته باشید.