دندان مصنوعی را می‌توان جایگزین همه یا فقط برخی از دندان‌ها کرد. هنگامی که دندان مصنوعی جایگزین تمام دندان‌های شما می‌شود به آن «دندان مصنوعی کامل» اطلاق می‌شود. دندان مصنوعی کامل روی لثه و استخوان فک شما قرار می‌گیرد. برخی از دندان مصنوعی‌ها به ایمپلنت‌های دندانی متصل می‌شوند که در فک تثبیت شده‌اند. «دندان مصنوعی جزئی» جایگزین برخی از دندان‌ها شده و معمولاً از طریق تاج یا ایمپلنت دندان به دندان‌های موجود متصل می‌شود.
نحوه مراقبت از دندان‌های مصنوعی موجب دوام و رضایت‌مندی در زمان استفاده از آن‌ها می‌گردد. برای ماندگاری و دوام بهترِ دندان‌های مصنوعی از آن‌ها به درستی مراقبت کرده و دستورالعمل‌های دندانپزشکان را رعایت کنید.
مراقبت از دندان مصنوعی
دندان‌ها نقشی اجتناب ناپذیر در زندگی شما دارند. بدون دندان نمی‌توانیم غذاهای مورد علاقه خود را بخوریم، لبخندی زیبا داشته باشیم و یا با وضوح گفتگو کنیم.
با این حال عوامل خاصی ممکن است منجر به از دست رفتن دندان شوند. بزرگسالان باید به خاطر داشته باشند که دندان دائمی که افتاده است برای همیشه از بین می‌رود و دندان دیگری به جای دندانی که افتاده است رشد نخواهد کرد. بنابراین می‌توان دندان مصنوعی متحرک را جایگزین دندان افتاده کرد.
دندان‌های مصنوعی کیفیت زندگی افراد را بهبود می‌بخشند زیرا به بازیابی لبخند، سبک زندگی و راحتی آن‌ها کمک می‌کنند.
متأسفانه بیشتر افرادی که از دندان‌های مصنوعی استفاده می‌کنند توجه کمتری به سلامتی و بهداشت دندان‌های مصنوعی نشان می‌دهند. داشتن برنامه‌ای مناسب برای رعایت بهداشت دندان مصنوعی جهت جلوگیری از بروز بسیاری مشکلات مانند بوی بد دهان (بوی نامطبوع)، ظاهر نامناسب و تجمع پلاک و تأثیرات شدید آن روی مخاط مهم است. بنابراین اگر فردی در خانواده شما از دندان مصنوعی استفاده می‌کند نکات جالب زیر به شما کمک می‌کند تا از آن‌ها مراقبت به عمل آورید.
مسواک زدن و شستشوی روزانه دندان‌های مصنوعی
خمیر دندان ماده‌ای ساینده است و باعث ایجاد خراش‌های میکروسکوپی روی دندان مصنوعی و در نتیجه تجمع غذا و پلاک در آن می‌شود. همانند دندان‌های طبیعی باید دندان‌های مصنوعی را روزانه مسواک بزنید تا مواد غذایی و پلاک از آن‌ها پاک شوند. این امر همچنین به جلوگیری از ایجاد لکه‌های دائمی روی دندان‌های مصنوعی کمک می‌کند.
از مسواکی با موی نرم استفاده کنید که مخصوص تمیز کردن دندان‌های مصنوعی است. دندان مصنوعی را بعد از صرف هر وعده غذایی بشویید.
تمیز کردن با شوینده مخصوص
با آن که تمیز کردن دندان مصنوعی امری بدیهی است اما طی یک سال گذشته تنها هفت درصد از افراد در هند از شوینده مخصوص دندان مصنوعی استفاده کرده‌اند. قرار دادن روزانه دندان مصنوعی در محلول شوینده باعث تجزیه شیمیایی پلاک باقی‌مانده و تا حدودی ضد عفونی آن می‌شود.
از محلول‌های شوینده دندان مصنوعی فقط باید در خارج از دهان استفاده شود. از شوینده‌ای استفاده کنید که غیر سمی است، پاک شدن آن آسان است، اگر به طور تصادفی ریخته شود برای فرد بی ضرر است و مواد تشکیل دهنده آن به دندان مصنوعی آسیبی نمی‌رساند.
اندازه مناسب
برخی افراد به دلیل اندازه نامتناسب دندان مصنوعی خود دچار مشکل و ناراحتی می‌شوند. ثابت کننده یا چسب دندان مصنوعی به ایجاد تناسب و راحتی مناسب کمک می‌کند.
این عوامل به سهولت به سطح بافت دندان مصنوعی و لثه می‌چسبند. وقتی بزاق با مواد چسبنده مخلوط می‌شود، منبسط شده و فضای خالی بین پایه دندان مصنوعی و بافت لثه را پر کرده و نیروی نگهدارنده خوبی ایجاد می‌کند.
همیشه دندان مصنوعی (کامل یا جزئی) خود را در شب درآورید
درآوردن دندان مصنوعی در شب به لثه‌ها فرصت استراحت می‌دهد و از آسیب رسیدن به دندان مصنوعی یا دهان جلوگیری می‌کند.
مراحل درآوردنِ دندان مصنوعی:
- با مقداری آب گرم یا دهان شویه، دهان را بشویید.
- حوله‌ای را در سینک ظرفشویی قرار دهید یا سینک ظرفشویی را با آب گرم پر کنید تا در صورت افتادن دندان مصنوعی از شکستن آن جلوگیری شود.
- انگشت شست خود را روی دندان‌های جلویی قرار دهید آن را به سمت بالا و کمی به سمت خارج و بینی خود فشار دهید تا دندان مصنوعی ردیف بالایی درآورده شود.
- برای درآوردن دندان مصنوعی ردیف پایین به آرامی با یک تکان آن پایین را بکشید.
اگر از دندان مصنوعی خود به خوبی مراقبت کنید می‌توانید به مدت 5 تا 7 سال از آن استفاده کنید. برای اطمینان از تناسب و حفظ دندان‌های مصنوعی خود هر 6 ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشکان محله فرمانیه، قیطریه، آجودانیه، باهنر، نیاوران و اقدسیه چکاپی را جهت بررسی حساسیت یا بیماری لثه انجام می‌دهند تا در صورت وجود مشکل بلافاصله تحت درمان قرار بگیرید و بتوانید همچنان به استفاده از دندان‌های مصنوعی خود ادامه دهید.
از دندان مصنوعی خود حتی در صورت عدم استفاده به درستی مراقبت کنید
دندان مصنوعی در صورت عدم استفاده باید جهت جلوگیری از خشک شدن و حفظ شکل مرطوب نگه داشته شود. در صورت عدم استفاده دندان مصنوعی باید در محلول مخصوص شوینده یا آب قرار گیرد. دندان مصنوعی را هرگز در آب گرم قرار ندهید زیرا باعث تغییر شکل آن می‌شود.
برای جلوگیری از افتادن تصادفی هنگام جابه‌جایی دندان مصنوعی حوله تا شده یا ظرف پر از آبی را زیر دست خود قرار دهید.
پیش از استفاده از دندان مصنوعی لثه و زبان خود را مسواک بزنید
برای بزرگسالانی که از دندان مصنوعی استفاده می‌کنند مسواک زدن لثه، زبان و کام با مسواک نرم هر روز صبح پیش از استفاده از دندان مصنوعی ضروری است. مسواک زدن پلاک‌ها را از بین می‌برد و موجب تحریک جریان در دهان خواهد شد.
به تمیز کردن دندان‌هایی که زیر بست‌های فلزی دندان مصنوعی قرار می‌گیرند توجه ویژه‌ای داشته باشید. پلاکی که زیر این بست‌ها تجمع پیدا می‌کند احتمال پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد. لثه خود را به طور مرتب تمیز کنید و استراحت و ماساژ دهید.
جایگذاری دندان مصنوعی را نباید آخرین مرحله جایگزینی دندان دانست، بلکه استفاده از آن آغاز رابطه‌ای طولانی مدت بین فرد و دندانپزشک برای حفظ سلامت بافت‌های دهان است.
توضیحات دندانپزشک برای انگیزه دادن به فرد جهت حفظ سلامت دهان و دندان اهمیت بسزایی دارد. در عین حال رویکرد فرد برای حفظ روال روزانه بهداشت دندان مصنوعی نیز مهم است.
حفظ روزانه بهداشت دهان و دندان، تمیز کردن و استفاده صحیح از دندان مصنوعی، استفاده از ثابت کننده و چسب، همگی تعهدی مادام العمر را می‌طلبند. ممکن است رعایت کلیه این موارد در ابتدا دشوار به نظر برسند اما در نهایت منجر به اخذ نتایج مطلوبی خواهند شد.
مراجعه منظم به دندانپزشک
ادامه چکاپ‌های منظم دندانپزشکی جهت بررسی بافت‌های دهان از نظر علائم بیماری یا سرطان اهمیت دارد. دهان با افزایش سن همچنان تغییر می‌کند به طوری که استخوان زیر دندان مصنوعی شما تحلیل می‌رود یا دچار پسروی می‌شود. برای حفظ تناسب مناسب با گذشت زمان احتمالاً نیاز به تنظیم دندان مصنوعی خود خواهید داشت یا ممکن است دندانپزشک مجدداً به ساخت آن اقدام نماید. هرگز سعی نکنید خودتان دندان مصنوعی را تنظیم کنید و برای مدت طولانی از چسب‌های دندان مصنوعی استفاده نکنید زیرا ممکن است منجر به از دست دادن استخوان شود. جهت انجام چکاپ به دندانپزشکان محله فرمانیه، نیاوران و باهنر مراجعه کنید.
چگونه از زخم شدن دهان جلوگیری کنیم؟
دندان مصنوعی می‌تواند گاهی اوقات باعث ایجاد زخم در دهان شود، این امر به ویژه در مورد ردیف زیرین اتفاق می‌افتد. ردیف زیرین دندان مصنوعی تمایل دارد روی لثه‌ها بلغزد. راز اصلی جلوگیری از بروز زخم‌های دهان این است که اطمینان حاصل کنید دندان مصنوعی شما اندازه کاملاً مناسبی دارد.
دو عامل مهم تناسب اندازه دندان‌های مصنوعی عبارتند از:
- دقت در ابتدای استفاده از دندان مصنوعی
- نگهداری
متناسب بودن دندان مصنوعی در ابتدای جایگذاری آن به عوامل مختلفی از جمله مهارت دندانپزشک، بی‌نقص بودن قالبی که به آزمایشگاه ارسال شده است و مهارت‌های تکنسین بستگی دارد. همانند بسیاری از موارد دیگر در زندگی شما متناسب با آنچه که پرداخت شده است خدمات دریافت می‌کنید و دندان‌های مصنوعی ارزان قیمت اغلب ممکن است دردسر بیشتری نسبت به ارزش واقعی خود داشته باشند.
برای دقیق بودن دندان مصنوعی از همان ابتدا، ارتباط بین دندانپزشک و تکنسین باید عالی باشد. به همین دلیل است که بسیاری از دندانپزشکان رابطه کاری نزدیکی با تکنسین دندانپزشکی بالینی دارند.
تکنسین دندانپزشکی بالینی برای کار کردن مستقیم با بیمار به صورت جامعی آموزش دیده است. این بدان معنی است که یک تکنسین بالینی علاوه بر انجام مشاوره با بیمار قادر به قالبگیری، آزمایش قالب در مرحله ابتدایی و سپس تولید دندان مصنوعی می‌باشد.
بنابراین هرگونه احتمال ارتباط نادرست از بین می‌رود و شما مستقیماً با شخصی که دندان مصنوعی را می‌سازد ارتباط خواهید داشت. این یکی از بهترین راه‌ها برای داشتن دندان‌های مصنوعی بادوام با اندازه متناسب است.
بهترین محصول برای تمیز کردن دندان مصنوعی
سفید کننده خانگی حاوی هیپوکلریت سدیم می‌تواند به مرور زمان موجب تغییر رنگ شدید دندان‌های مصنوعی و همچنین کاهش قدرت پایه و دندان‌های قالب شود. به همین دلیل دندانپزشکان محله فرمانیه، قیطریه، آجودانیه، باهنر، نیاوران و اقدسیه استفاده از محصولات سفید کننده را توصیه نمی‌کنند. سفید کردن دندان‌های مصنوعی مانند دندان‌های طبیعی امکان‌پذیر نیست زیرا از جنس پلاستیک هستند. برای به حداقل رساندن لکه‌ها دندان مصنوعی خود را روزانه به درستی تمیز کنید تا مواد غذایی و باکتری‌های پلاک از بین بروند. مسواک زدن با برس مخصوص یا مسواک نرم از لک شدن دائمی دندان مصنوعی جلوگیری کرده و دهان شما را سالم نگه می‌دارد.
برس را مرطوب کرده و برای شستشو از خمیر شوینده غیر سایشی مخصوص استفاده کنید (خمیردندان معمولی موجب سایش بیش از حد می‌شود). کلیه سطوح داخل و خارج را به آرامی مسواک بزنید. برای از بین بردن بهتر لکه‌ها می‌توان از انواع محصولات شوینده بدون نیاز به نسخه (با پیروی از دستورالعمل‌های سازنده) استفاده کرد. با این حال برای از بین بردن برخی لکه‌ها ممکن است نیاز به مراجعه به دندانپزشک یا متخصص مراقبت و نگهداری از دندان مصنوعی داشته باشید.
