سلامت دهان و دندان موهبت بزرگي است که بر همه ابعاد زندگي ما تأثير دارد، اما اغلب ما قدر آن را به خوبي نمي‌دانيم. سلامت دهان و دندان شما به عنوان دريچه‌اي براي سلامت کل بدن شماست. دهان مي‌تواند نشانه‌ها و علائم کمبودهاي غذايي يا عفونت عمومي در بدن را نشان دهد. بيماري‌هاي سيستميک، يعني بيماري‌هايي که تمام بدن را درگير مي‌کنند، ممکن است در ابتدا از لکه‌هاي موجود در دهان يا ساير عوارض دهان و دندان منشأ بگيرند.
[sv slug=”alert”]
متخصصين ما در کلینیک دندانپزشکی تهران به همه مراجعين ما توصيه مي‌کنند که حداقل دو بار در سال براي معاينه دندان‌هاي خود به دندانپزشک مراجعه کنند. اگر لثه‌هاي شما در هنگام مسواک زدن يا کشيدن نخ دندان ناراحت مي‌شود يا خونريزي مي‌کند، يا دهان شما به‌طور مداوم بوي بد دارد، به متخصصين ما در کلينيک دندانپزشکي تهران مراجعه کنيد. هر يک از اين علائم مي‌تواند نشان‌هنده يک بيماري يا مشکل وخيم‌تر باشد. متخصصين ما به شما کمک مي‌کنند تا روش‌هاي صحيح بهداشت و مراقبت از دهان و دندان را فرا بگيريد و آن نواحي دهان که در هنگام مسواک زدن و تميز کردن با نخ دندان بايد بيشتر به آنها توجه کنيد را بشناسيد. براي کسب اطلاعات بيشتر لطفاً از طريق شماره‌های[sv slug=”number”]با ما تماس حاصل فرماييد.
[sv slug=”alert1″]
مسواک زدن براي سلامت دندان‌ها
بهداشت دندان و برخورداری از دندان‌هاي تميز، نقطه شروع سلامت دهان است. تميز نگه داشتن خط لثه (محل اتصال لثه به دندان‌ها) مي‌تواند از ابتلاي شما به بيماري‌هاي لثه جلوگيري کند. بهداشت دهان و دندان و تميز نگه داشتن سطوح دندان‌ها هم مي‌تواند به پيشگيري از خرابي و پوسيدگي دندان‌هاي شما کمک کند. در رابطه با مسواک زدن سعي کنيد همواره اين نکات را در نظر داشته باشيد:
دندان‌هاي خود را روزي دو بار مسواک بزنيد
هنگام مسواک زدن عجله نکنيد. براي تميز کردن و بهداشت دهان و دندان خود وقت بگذاريد و اين کار را با حوصله و دقت انجام دهيد.
از وسايل مناسب استفاده کنيد
براي مسواک زدن از يک خميردندان حاوي فلورايد و يک مسواک با پرزهاي نرم که به خوبي با دهان شما سازگاري داشته باشد، استفاده کنيد. دقت کنيد که مسواک‌هاي برقي يا مسواک‌هايي که با باتري کار مي‌کنند خيلي بهتر از مسواک‌هاي معمولي مي‌توانند پلاک‌ها را تميز کنند و از بروز بيماري‌هاي خفيف لثه (ژنژيويت) جلوگيري نمايد. علاوه بر آن، در صورتي که شما به آرتروز مفاصل يا بيماري‌هاي ديگري مبتلا هستيد که مسواک زدن صحيح برايتان سخت است، اين مسواک‌ها خيلي به شما کمک خواهد کرد.
طرز صحيح مسواک زدن را بياموزيد
مسواک را با يک زاويه کوچک در دست نگه داريد، به‌طوري که پرزهاي آن به طرف ناحيه محل اتصال لثه به دندان‌ها (خط لثه) قرار بگيرد. سپس مسواک را به آرامي و با حرکات کوتاه به طرف عقب و جلو حرکت دهيد. دقت کنيد که حتماً سطوح خارجي، داخلي و روي‌دندان‌ها و نيز روي سطح زبان خود را مسواک بزنيد. آموزش طرز صحیح مسواک زدن برای بهداشت دهان در کودکان تاثیر فراوانی دارد.
وسايل خود را تميز نگه داريد
هميشه بعد از پايان مسواک زدن دندان‌ها، مسواک خود را کاملاً با آب بشوييد. مسواک را به صورت صاف و مستقيم بگذاريد و اجازه دهيد تا قبل از استفاده بعدي، در معرض هوا خشک شود. سعي کنيد مسواک خود را در داخل جامسواکي با فاصله از مسواک‌هاي ديگر بگذاريد تا آلودگي احتمالي آنها به هم منتقل نشود. مسواک خود را در داخل پوشش يا ظرف‌هاي دربسته نگه نداريد، زيرا اين کار باعث افزايش رشد باکتري‌ها، قارچ‌ها و مخمر‌ها بر روي سطوح مسواک شما خواهد شد.
مسواک فرسوده خود را به موقع عوض کنيد
هر 3 تا 4 ماه یک بار مسواک خود را عوض کنید یا اگر از مسواک الکتریکی استفاده می‌کنید، سر آن را تعویض نمایید. اگر زودتر از آن هم دیدید که پُرزهای مسواک ساییده یا فرسوده شده است، زودتر آن را عوض کنید.
استفاده از نخ دندان برای سلامت دندان‌ها
شما نمی‌توانید با مسواک فاصله بین دندان‌ها و زیر خط لثه را تمیز کنید. برای این کار باید از نخ دندان استفاده کنید و به همین دلیل است که تأکید می‌شود برای سلامت دندان هر روز دندان‌ها را با نخ دندان تمیز کنید. هنگام استفاده از نخ دندان:
خسیس نباشید
یک تکه از نخ دندان به طول حدود نیم متر را جدا کنید و قسمت بیشتری از آن را دور انگشت میانی یک دست و مابقی را دور انگشت میانی دست دیگر بپیچید. سپس نخ دندان را بین شست و انگشت اشاره دو دست خود محکم بگیرید و بین دندان‌ها را کاملاً تمیز کنید.
آرام و با حوصله نخ دندان بکشید
نخ دندان را به آرامی و با حرکت مالشی بین دندان‌های خود بکشید. نخ دندان را محکم روی لثه‌ها نکشید. سعی کنید وقتی که نخ دندان به خط لثه می‌رسد، آن را به سمت یکی از دندان‌ها خم کنید.
دندان‌ها را یکی یکی تمیز کنید
نخ دندان را در فاصله بین لثه و دندان بکشید. نخ را به آرامی به سطح کناری دندان تکیه بدهید و به طرف بالا و پایین حرکت دهید. هر بار که دندان ديگري را تمیز می‌کنید، قسمت جديدي از نخ که دور انگشت پیچیده‌اید را باز کنید.
نسبت به تمیز کردن فاصله بین دندان‌ها بی‌تفاوت نباشید
اگر تمیز کردن دندان‌ها با نخ دندان برایتان سخت است، از وسیله دیگری برای تمیز کردن فاصله بین دندان‌ها استفاده کنید. برای این کار می‌توانید از خلال دندان، نخ‌های پُرزدار، مسواک‌های بین دندانی که پُرزهای ریز دارد و یا وسایل چوبی یا سیلیکونی که برای تمیز کردن پلاک‌های باکتریایی طراحی شده است، استفاده کنید.
در استفاده از خلال دندان محتاط باشید
اگر نخ دندان ندارید، برای تمیز کردن ذرات غذا از بین دندان‌ها می‌توانید از خلال دندان استفاده کنید، اما خیلی مراقب باشید. زیرا اگر خلال دندان را محکم روی لثه‌ها فشار دهید، ممکن است به لثه آسیب وارد کند یا حتی بدتر از آن، ذره‌ای از خلال دندان کنده شده و در زیر خط لثه گیر کند. اصولاً نخ دندان خیلی بهتر از یک خلال دندان فاصله بین دندان‌ها را تمیز می‌کند و از تجمع باکتری‌ها در این ناحیه و تشکیل پلاک دندان جلوگیری می‌کند. دقت کنید که استفاده مداوم از خلال دندان برای تمیز کردن ذرات غذایی که در یک نقطه از دهان گیر می‌کند، می‌تواند نشان دهنده یک مشکل در این قسمت از دهان باشد که برای رفع آن باید حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید.
اول نخ دندان یا اول مسواک؟
اگر اول نخ دندان بکشید، ذرات غذایی که از بین دندان‌ها خارج شده است در هنگام مسواک زدن بهتر تمیز می‌شود و در واقع کارآیی مسواک زدن شما بیشتر می‌شود. اگر کشیدن نخ دندان، شما را کلافه می‌کند، می‌توانید از وسیله مخصوصی که برای نگه داشتن نخ دندان طراحی شده است و در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد استفاده کنید. در موقع مسواک زدن هم حتماً پُرزهای مسواک را با زاویه 45 درجه نسبت به خط لثه بگیرید و به آرامی مسواک را به سمت عقب و جلو حرکت بدهید.
مراقب زبان خود باشید!
با مسواک زدن روی سطح زبان خود می‌توانید هر بار که دندان‌هایتان را مسواک می‌زنید، با بوی بد دهان هم مبارزه کنید. زبان شما به عنوان محلی برای تجمع باکتری‌هایی که باعث بوی بد دهان می‌شوند، عمل می‌کند، بنابراین تمیز کردن سطح آن با مسواک معمولی یا استفاده از مسواک مخصوص زبان به صورت روزانه، می‌تواند این ترکیباتی که باعث بوی بد دهان می‌شوند را از بین ببرد.
رژیم غذایی مناسب برای سلامت دهان و دندان
غذاهای مختلف می‌تواند باعث سفید شدن دندان‌ها یا ایجاد لکه بر روی آنها شود
در برخی از منابع ذکر شده است که توت‌فرنگی می‌تواند خاصیت سفیدکنندگی دندان‌ها را داشته باشد و از آن می‌توان به عنوان یک سفیدکننده طبیعی استفاده کرد، اما تاکنون شواهد علمی این مطلب را تأیید نکرده است. بهترین کار آن است که بعد از خوردن غذاهایی مانند آلبالو و قهوه و نیز بعد از سیگار کشیدن که باعث ایجاد لکه بر روی دندان‌ها می‌شود، حتماً دندان‌هایتان را به‌طور کامل مسواک بزنید. برای جلوگیری از ایجاد لکه یا کاهش لکه‌های روی دندان‌ها، ابتدا مسواک بزنید و بعد میوه‌هایی مانند سیب، گلابی، هویج یا کرفس بجوید. همه این میوه‌ها باعث افزایش تولید بزاق می‌شوند و به تمیز و براق شدن دندان‌ها کمک می‌کند.
لکه‌های روی دندان را با جوش‌شیرین از بین ببرید
اگر به قهوه، چایی، شراب قرمز و سایر غذاها و نوشیدنی‌هایی که باعث لکه شدن سطح دندان‌ها می‌شوند، خیلی علاقه دارید و مصرف مداوم آنها باعث تیره شدن دندان‌های شما شده است، سعی کنید دو بار در هر ماه دندان‌هایتان را با جوش شیرین مسواک بزنید. برای این کار، جوش شیرین را دقیقاً مانند خمیر دندان برای مسواک زدن استفاده کنید تا دندان‌هایتان سفید شود. اگر جوش‌شیرین باعث ناراحتی شما می‌شود یا دندان‌ها و لثه‌هایتان نسبت به آن حساسیت دارد، می‌توانید به جای آن از خمیر دندان‌های حاوی جوش شیرین استفاده کنید و یا اصلاً قید این کار را بزنید.
برای داشتن دندان‌های سفید‌تر، پنیر را فراموش نکنید
پروتئین‌های کازئین و وی (Whey) که در پنیر وجود دارند، می‌توانند به سلامتی و درخشندگی مینای دندان و کاهش از دست رفتن مواد معدنی آن کمک زیادی نمایند. مزیت بزرگ دیگری که پنیر دارد آن است که حاوی ماده کلسیم است که برای ساخت و تقویت دندان‌ها ماده‌ای ضروری محسوب می‌شود. ضمناً در رژیم غذایی خود ویتامین D را فراموش نکنید، زیرا ویتامین D به جذب کلسیم از مواد غذایی توسط بدن شما کمک می‌کند. شیر، زرده تخم‌مرغ و ماهی از مهم‌ترین مواد غذایی غنی از ویتامین D هستند.
رفلاکس اسید معده را کنترل کنید
اگر شما هم از عارضه رفلاکس اسید معده رنج می‌برید، باید آن را درمان کنید تا بتوانید سلامت دهان و مینای دندان‌های خود را حفظ کنید. مهم‌ترین غذاها و نوشیدنی‌هایی که به طور معمول باعث رفلاکس اسید معده می‌شوند، شامل شکلات، الکل، نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند سودا، قهوه و چای، سیر و پیاز، شیر، گوجه‌فرنگی، مرکبات، نعناء و غذاهای تند، چرب یا سرخ شده می‌باشد.
مصرف بعضی از داروها باعث خشکی دهان می‌شود
دهان شما برای آنکه سالم و تمیز بماند نیاز به وجود بزاق دارد. اما صدها نوع داروی مختلف از جمله داروهای ضدافسردگی، داروهای فشار خون و ضد حساسیت (آنتی‌هیستامین) می‌تواند بزاق دهان خود خشک کند. در واقع مصرف دارو مهم‌ترین علت خشکی دهان است. برای کمک به مرطوب نگه داشتن دهان، آب و مایعات بیشتری مصرف کنید. همچنین با مشورت دندانپزشک خود می‌توانید از بزاق مصنوعی یا آدامس‌های بدون قند بعد از هر وعده غذایی استفاده کنید.
بر اضطراب خود در مطب دندانپزشکی غلبه کنید
اگر رفتن به نزد دندانپزشک و نشستن بر روی صندلی مخصوص دندانپزشکی باعث ایجاد اضطراب در شما می‌شود، می‌توانید همراه خود یک دستگاه پخش موسیقی و هدفون بیاورید. بعضی از افراد هنگامی که عصبی و مضطرب می‌شوند، نفس خود را حبس می‌کنند و این کار باعث تشدید اضطراب آنان می‌شود. پس سعی کنید به‌طور عادی نفس بکشید و بر حس اضطراب خود غلبه کنید. مهم‌تر از همه این که با دندانپزشک خود ارتباط مستمر داشته باشید. دندانپزشک، ترس و اضطراب شما را درک می‌کند و به شما کمک می‌کند تا بر آن غلبه کنید.
برچسب: بوی بد دهان، بیماری لثه، پوسیدگی دندان، پلاک دندان، جرم گیری
