زمانی که پوسیدگی باعث آسیب به ساختار دندان میشود، پر کردن آن می‌تواند استحکام، عملکرد و شکل طبیعی دندان را باز یابد.
از آن جایی که پوسیدگی دندان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن درگیر کننده‌ی کودکان و بزرگسالان در کل دنیاست، پر کردن دندان به طور گسترده در کل دنیا انجام میشود. با این وجود شما برای پر کردن دندان چند گزینه در پیش رو خواهید داشت چرا که مواد پر کردن دندان را می‌توان از جنس‌های مختلفی مثل آمالگام، رزین کامپوزیت، سرامیک یا طلا ساخت. انتخاب جنس پر کردگی به نیاز بیمار بستگی خواهد داشت.
انواع مختلف مواد پر کردن دندان
در حالی که مواد سنتی مثل آمالگام و طلا بیش از صد سال مورد استفاده قرار گرفته‌اند، پیشرفت‌های اخیر در فناوری‌های دندانی گزینه‌های بیشتری را در مقابل افراد قرار داده‌اند. علاوه بر استحکام و ماندگاری، پر کردگیهای جدید ظاهری زیبا داشته و طبیعی به نظر می‌رسند.
برخی از مواد مورد استفاده در کلینیک‌های دندانپزشکی محله فرمانیه، شهید باهنر و نیاوران عبارت‌اند از:
پر کردگی کامپوزیت
پر کردگیهای کامپوزیت که آنها را با نام پر کردگی هم رنگ دندان یا پر کردگی سفید نیز می‌شناسند، ترکیبی از چند رزین سازگار با محیط زیست و فیلرهای شیشه مانند آسیاب شده هستند که پس از پر کردن دندان استحکام و ماندگاری بالایی خواهند داشت. این مواد در طیف وسیعی از رنگ‌های طبیعی وجود داشته و نسبت به پرکردگی‌های سنتی نقره‌ای رنگ ظاهری جذاب‌تر خواهند داشت. از کامپوزیت برای انجام باندینگ دندان به منظور بهبود شکل و رنگ دندان، پوشاندن نقایص و بستن شکاف‌های کوچک بین دندانها نیز استفاده میشود.
پر کردگیهای کامپوزیت به طور طبیعی به ساختار دندان می‌چسبند و می‌توانند در تقویت استحکام دندان مؤثر باشند. علاوه بر هم رنگ بودن این مواد با دندان، در پر کردن دندان با کامپوزیت بافت کمتری از دندان تراشیده شده و این مواد برخلاف آمالگام، با تغییرات دمایی انقباض و انبساط پیدا نخواهد کرد. با این حال پر کردگی کامپوزیت نسبت به ساییدگی آسیب پذیر بوده و ممکن است در آینده نیاز به ترمیم داشته باشد.
پر کردگی نقره‌ای (آمالگام)
سال‌های طولانی است که آمالگام به عنوان اصلی‌ترین ماده برای پر کردن دندان‌های پوسیده مورد استفاده قرار می‌گیرد. با وجود اینکه این ماده نسبت به دیگر مواد پر کردن دندان ظاهر زیبایی ندارد، استحکام، ماندگاری و مقاومت آن در برابر شکستگی و ساییدگی بیشتر خواهد بود.
یونومر شیشه
نوع دیگری از مواد پر کردگی دندان سیمان‌های یونومر شیشه بوده که به سطح دندان چسبیده و عایق محکمی بین دندان و محیط اطراف آن ایجاد می‌کند. یونومر شیشه علاوه بر ایجاد ظاهری طبیعی، به آرامی از خود فلوراید آزاد کرده و به تقویت و محافظت از دندانها کمک می‌کند. از آن جایی که این مواد نسبت به گزینه‌های دیگر ماندگاری کمتری داشته و آسیب پذیری بیشتری در برابر ساییدگی دارند، از آنها برای پر کردن دندان کودکان، پوسیدگی‌های نزدیک به لثه و پر کردگیهای موقتی استفاده میشود.
پر کردگی سرامیکی
پر کردگیهای سرامیکی از جنس بهترین مواد سرامیکی و چینی ساخته میشوند. این مواد مقاوم‌ترین نوع پر کردگیهای هم رنگ دندان بوده و گزینه‌ی زیبا، ماندگار و طولانی مدتی به حساب می‌آیند. پر کردگیهای مستقیم دندان مثل آمالگام و کامپوزیت بلافاصله پس از تراشیدن دندان در محل ریخته میشوند در حالی که پر کردگیهای غیر مستقیم مثل روکش‌های سرامیکی در خارج از دهان آماده شده و سپس بر روی دندان نصف میشوند.
پر کردگی طلا
این گزینه امروزه رواج زیادی نداشته و نسبت به روش‌های دیگر پر هزینه‌تر است. با این وجود پر کردگی طلا گزینه‌ای عالی است. طلا با داشتن خواص فیزیکی و شیمیایی فوق العاده، یک گزینه‌ی مقاوم، طولانی مدت، سازگار با بافت های اطراف و با دوام خواهد بود.
پوسیدگی دندان چگونه درمان میشود؟
پس از معاینهی دهان، دندانپزشکان در محله فرمانیه، شهید باهنر، آجودانیه، اقدسیه، قیطریه و نیاوران یافتههای خود را با شما در میان گذاشته و یک برنامهی درمان جامع را برای شما طراحی میکنند تا از سلامت کامل دندانها و عملکرد مناسب آنها مطمئن شوید. در صورت تشخیص پوسیدگی دندان، به شما نوبت داده میشود تا در مراجعهی بعدی پوسیدگیها درمان شده و پر شوند.
برای درمان پوسیدگی دندان باید بافت پوسیده و آسیب دیده به دقت برداشته شده و دندان برای پر شدن آماده شود. با وجود اینکه هر بیمار متفاوت خواهد بود مدت زمان معمول برای هر جلسهی درمانی یک ساعت می‌باشد.
در اکثر موارد پر کردن دندان با استفاده از بی حسی موضعی انجام میشود. زمانی که دندانپزشک در حال کار کردن بر روی دندان شماست شما هیچ حسی نخواهید داشت. به منظور برداشتن بافت پوسیده‌ی دندان می‌توان از دریل، لیزر و دستگاه هوا استفاده کرد. پس از خارج شدن بافت پوسیده و باقی ماندن بافت سالم دندان زمان پر کردن فرا می‌رسد. نوع مواد مورد استفاده برای پر کردن دندان روش نصب آن را مشخص می‌کند. پر کردگی کامپوزیت، یونومر شیشه و آمالگام معمولاً بلافاصله پس از تراشیدن دندان نصب میشوند. ولی در صورت پوسیدگی‌های وسیع یک پانسمان و پر کردگی موقت انجام خواهد شد. پس از انجام هر گونه پر کردگی اندازه‌ی آن توسط دندانپزشک بررسی شده و پر کردگی با دقت کامل تراش داده میشود تا راحتی و عملکرد مناسب آن تضمین شود.
پر کردن دندان چقدر زمان خواهد برد؟
به طور معمول پر کردن دندان کمتر از یک ساعت زمان خواهد برد. پر کردگیهای ساده ممکن است در 20 دقیقه قابل انجام باشند. پر کردگیهای وسیع یا پر کردن چند دندان ممکن است زمان بیشتری ببرد.
همچنین بسته به نوع مواد مورد استفاده ممکن است پر کردن دندان زمان بیشتری برده و یا نیازمند دو جلسهی درمانی باشد. برای مثال:
- پر کردن لایهای رزین کامپوزیت به زمان بیشتری نیاز خواهد داشت ولی در یک جلسه قابل انجام است.
- برخی از انواع پر کردگیهای کامپوزیت نیاز به قالب گیری داشته و سپس در جلسهی دوم درمان نصب میشوند.
- پر کردگیهای سرامیکی و طلایی معمولاً در یک جلسه قابل انجام نیستند. در جلسهی اول بافت پوسیده برداشته شده و از دندان شما قالب گرفته میشود. سپس با استفاده از قالب گرفته شده روکش دندان ساخته شده و در جلسهی بعدی بر روی دندان نصب میشود.
پر کردن دوباره‌ی دندان تقریباً به اندازه‌ی پر کردگی جدید زمان برده و یا در صورت نیاز برای تراشیدن پر کردگی قبلی، ممکن است زمان لازم اندکی بیشتر شود. در این روش پوسیدگی دندان و پر کردگی قبلی تراشیده شده و دندان با مواد جدید پر میشود.
پس از پر کردن دندان چه کارهایی باید انجام دهم؟
هدف دندانپزشک لذت بردن بیمار از سلامت کامل دهان و دندان بوده و در کل مسیر او را راهنمایی خواهد کرد.
بلافاصله پس از پر کردن دندان مهم است که نکات زیر را در نظر داشته باشید:
تا زمانی که اثر بی حسی از بین برود
پس از اتمام جلسهی درمانی ممکن است اثر بی حسی ادامه داشته باشد. این بی حسی معمولاً طی یک تا دو ساعت آینده از بین خواهد رفت. با این حال تا زمانی که بی حسی به طور کامل از بین برود باید از خود در برابر گاز گرفتن ناخودآگاه لب‌ها، لپ‌ها و زبان محافظت کنید. در مورد جویدن غذا، مصرف نوشیدنی‌های داغ و سیگار کشیدن احتیاط کنید.
ممکن است دندان شما تا زمان کوتاهی حساس باشد
پس از پر کردن دندان، وجود مقداری حساسیت کاملاً طبیعی است. ممکن است در زمان مصرف نوشیدنی‌های سرد یا گرم احساس درد کنید. این حساسیت در طی روزهای آینده از بین خواهد رفت. در صورت تشدید حساسیت، درد مداوم و یا علائم دیگر با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
محافظت از پر کردگی جدید
حال که دندان شما ترمیم و بازسازی شده است ممکن است حس متفاوتی داشته باشد. با وجود اینکه دندانپزشک تمام دقت خود را برای تراش دقیق پر کردگی به کار می‌گیرد ممکن است در برخی از موارد فرد احساس کند که دندان او نیازمند تنظیم و تراش بیشتر است.
دندانپزشکان از جدیدترین و مقاوم‌ترین مواد برای پر کردن دندان استفاده میکنند. با مراقبت صحیح از دندانها پر کردگی شما تا سال‌ها باقی خواهد ماند. با این حال در موارد پوسیدگی شدید دندان و یا آسیب به دندان پر شده ممکن است لازم باشد تا پر کردگی تعویض شده و یا اقدامات بیشتری بر روی دندان صورت بگیرند.
