کامپوزیت دندان یک پوسته بسیار نازک از رزین کامپوزیت همرنگ دندان است که برای اصلاح مشکلات دندانپزشکی از جمله فرسودگی مینای دندان، عدم تراز یا ناهمواری دندانها، فاصله داشتن دندانها از هم و شکستگی جزئی یا ترک روی سطوح سطحی دندان، استفاده میشود.
اگرچه روکشهای کامپوزیت دندان به دلیل کمک کردن به داشتن لبخند زیبا و درخشان با دندانهای همتراز، در دسته بندی دندانپزشکی زیبایی قرار میگیرند؛ اما ادعا میشود دارای کیفیت محافظتی نیز هستند و ممکن است نیاز به درمانهای گستردهتر را از بین ببرند. از دیگر مزایای روکش کامپوزیت میتوان به ماندگاری، بهبود ظاهر لبخند و عدم نیاز به برداشتن بخشهای جزئی یا بزرگ دندان و تاج دندان اشاره کرد. اما روکشهای کامپوزیت نیز مانند سایر درمانهای دندانپزشکی عاری از خطر و عوارض نیستند. ممکن است گاهی اشتباهاتی در استفاده از آن به وجود بیاید. مهم است که همیشه محدودیتها، عوارض جانبی و مشکلات بالقوهای که میتواند در انتخاب هر روش درمانی رخ دهد و هزینهای که باید برای اصلاح آن بپردازید را بفهمید و در نظر بگیرید.
دندانپزشک شما برای تعیین اینکه آیا شما کاندیدای مناسبی برای روکشهای کامپوزیت دندانپزشکی هستید، یک مشاوره اولیه به شما ارائه میکند که طی آن سلامت دهان و دندان شما ارزیابی شده و تمام گزینههای درمانی موجود برای شما مورد بحث قرار میگیرند. بیشتر دندان پزشکان ترجیح میدهند گزینههایی با حداقل تهاجم را به بیماران پیشنهاد کنند. درمان شامل آماده سازی دندان است که غیر قابل برگشت میباشد؛ به همین دلیل مهم است که دندانپزشک شما درباره گزینههایی با شما صحبت کند که همان نتایج یکسان اما با حداقل حذف ساختار دندان یا در حالت ایدهآلتر، بدون حذف هیچ بخشی از ساختار دندان را برای شما به همراه دارند. اگر شما و دندانپزشک شما تصمیم گرفتید که روکشها بهترین گزینه هستند، قدم بعدی شامل بررسی کامل جزئیات درمان، از جمله آماده سازی دندانهای شما برای یک روکش خاص و هر آنچه که برای متناسب به نظر رسیدن ظاهر و اندازه آنها لازم است، میباشد.
در طول جلسه مشاوره، شما به طور فعال در «فرایند طراحی لبخند» خود شرکت خواهید داشت. شما با به اشتراک گذاشتن ترجیحات خود درباره شکل، طول، عرض و رنگ روکشها و همینطور تغییری که به دنبال ایجاد کردن آن در ظاهر لبخند خود هستید، به اطمینان حاصل کردن از اینکه درمان شما انتظاراتتان را برآورده میکند کمک میکنید. مهم است که دندان پزشک شما در طول جلسه مشاوره روکش کامپوزیت، اهداف شما را درک کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت در کلینیک دندانپزشکی تهران با شماره تلفن های 02126110052 – 02126110053 تماس حاصل فرمایید.
کاربرد ونیر کامپزیت
صرف نظر از اینکه چه چیزی باعث عدم جذابیت دندانها شده است، ممکن است روکشهای کامپوزیت دندان بتوانند بخش اعظم یا حتی تمام مشکلات دندانپزشکی زیبایی شما را برطرف کنند؛ از جمله:
- مینای دندان فرسوده یا کدر: مینای دندان میتواند به مرور زمان به طور طبیعی فرسوده یا کدر شود. (مصرف چای، قهوه، نوشیدنیهای گازدار، سیگار کشیدن و استفاده از برخی داروهای خاص) یا پتانسیل ژنتیکی میتوانند در فرسودگی و کدر شدن دندانها مشارکت داشته باشند. روکشها برای اصلاح لبخندی که تحت تاثیر فرسودگی یا کدر شدن دندان قرار گرفته است مناسب هستند.
- فرسایش یا ساییدگی: دندانهای ما با افزایش سن، به طور طبیعی شروع به فرسایش میکنند. دندانهای افراد مسن به احتمال بیشتر دارای لبههای تیز، ترک یا ظاهر ناهموار هستند. روکشها میتوانند ظاهر طبیعی دندانهای سالم و جوان را بازیابی کنند.
- ژنتیک، برخی افراد به صورت ژنتیکی با وجود فاصله غیرطبیعی بین دندانها متولد میشوند که با افزایش سن بیشتر میشود.
- دندانهای ناهموار: دندانهای ناهموار میتوانند نتیجه شکستن مواد سخت با دندان یا دندان قروچه کردن و/ یا ناشی از فرسایش و ساییدگی معمولی باشند. این وضعیت میتواند علاوه بر نازیبایی لبخند، منجر به مشکلات مربوط به جویدن (بیماری مالوکلوژن) نیز شود.
- تغییر رنگ: تغییر رنگ یا وجود لک روی دندان ممکن است از طریق سفید کردن دندان به طور کامل اصلاح نشود. در چنین مواردی روکشهای کامپوزیت می توانند یک راه حل ساده و زیبایی بخش باشند.
خطرات و عوارض بالقوه روکشهای کامپوزیت چیست؟
خطرات روکشهای کامپوزیتی عبارتند از:
عدم برگشت پذیری
کامپوزیت قابل جداشدن نیست؛ زیرا آنها با این هدف کاشته میشوند که هرگز جدا نشوند. مسلماً بیشتر افرادی که روکشهای کامپوزیت را انتخاب میکنند به دنبال یک راه حل دائمی برای مشکلات زیبایی خود هستند. اما دچار این فریب نشوید که میتوانید یک روز به محض آنکه متوجه شدید نیازی به آن ندارید، آنها را کنار بگذارید. اگر روکش کامپوزیت دارید، همیشه به آنها احتیاج خواهید داشت.
ترک خوردن
وقتی خوردنیهای سرد و گرم مصرف میکنید، دندانها کمی دچار انبساط و انقباض میشوند. این تغییرات حرارتی به صورت بالقوه میتواند باعث ترک خوردن روکشها در طول سالیان دراز شود. اگر ضخامت چسب کامپوزیت بیشتر از خود روکش کامپوزیت باشد، انقباض پلیمریزاسیون (کوچک شدن مواد پس از نصب) گاهی اوقات میتواند باعث ترک خوردن پرسلین نازک شود.
پوسیدگی
اگرچه پرسلین یا مواد پر کننده نمیتوانند پوسیده شوند اما ممکن است پوسیدگیهایی در اطراف حاشیه روکش دندان ایجاد شود که درصورت عدم حفظ بهداشت دهانی مناسب، میتواند باعث افتادن روکشها شود.
تحلیل رفتن لثهها
لثههای شما با افزایش سن تحلیل میروند. این امر میتواند با بیماریهای لثه یا ساییدگی ناشی از مسواک تسریع شود؛ اما به طور طبیعی با سرعت ۱ تا ۲ میلیمتر در هر ۱۰ سال رخ میدهد. این بدان معنا است که حاشیههای روکشهای شما که زمانی پنهان بودهاند، در آینده در خط لثه قابل مشاهده خواهند بود و ممکن است این وضعیت برای شما قابل قبول نباشد. اگرچه این تنها یک مشکل زیبایی است و روکش کامپوزیت میتواند همچنان با قدرت سر جای خود باقی بماند؛ اما ممکن است تصمیم به اصلاح آن بگیرید یا لازم باشد آن را تعویض کنید.
شکستگی: ورقه ورقه شدن / گسیختن
اگر جویدن شما نامطلوب (لبه به لبه) باشد یا اگر دندان قروچه میکنید، احتمال شکستگی بیشتر است. اگر دندان قروچه میکنید، پوشیدن یک اسپلینت برای محافظت از روکشهای کامپوزیت بسیار مهم است. ممکن است هنگام جویدن یا شکستن مواد غذایی سخت، مانند دانهها، هستهها و آجیلها نیز سایر شکستگیها رخ دهد. پس باید در این باره بسیار مراقب باشید.
در صورت بروز این نوع آسیبهای تصادفی، باید آمادگی پرداخت هزینههای اصلاح روکش کامپوزیت را داشته باشید. شکستگی یا ترک بسیار جزئی ممکن است بدون نیاز به تعویض کامل روکش، صاف یا ترمیم شود. با این حال اغلب آسیب بیشتر از یک ترک جزئی، نیاز به تعویض کامپوزیت دارد. گاهی اوقات میتوان شکاف ایجاد شده را با کمی مواد پر کننده سفید اصلاح کرد. اما اگر پریدگی لبه دندان (که شایعتر است) اتفاق افتاده باشد، اصلاح آن مشکل است.
حساسیت
هر دندانپزشکی باید تلاش کند تا در صورت امکان حاشیههای مینای دندان را حفظ کند. با این حال گاهی اوقات ممکن است رنگ یا موقعیت دندان به شکلی باشد که باید کمی بیشتر به داخل عاج دندان تراش داده شود تا به خوبی با روکش پوشانده شود.
در این صورت حساسیت به گرما و سرما ممکن است یکی از عارضههای جانبی باشد. این حساسیت در صورتی که روکشهای موقتی گذاشته نشوند، بیشتر نیز میشود. اگرچه ممکن است با تمام شدن گذاشتن روکشهای کامپوزیت نیز این حساسیت اتفاق بیفتد اما به طور کلی احتمال آن کمتر است. انتظار میرود پس از گذاشتن روکشهای نهایی این حساسیت پس از حدود یک هفته از بین برود.
ممکن است روکش بیفتد
ممکن است روکش به دلایل مختلف مانند ضعیف بودن عمل پیوند، عدم تناسب روکش، پوسیدگی، فشار ناشی از جویدن، خرابیهای مکانیکی چسب یا پرسلین، یا عدم مراقبت مناسب شما بیافتد. اگر این اتفاق افتاد، روکش را نگه دارید و آن را نزد دندانپزشک ببرید تا ببیند چه کاری میتوان انجام داد.
اگر بقیه چیزها دست نخورده و دقیقاً متناسب باقی ماندهاند، دندان پزشک شما باید (نه حتما) بتواند دوباره روکش و دندان شما را تمیز کرده و آن را به دندان شما متصل کند. متاسفانه اگر روکش افتاده را گم کنید یا آن را ببلعید، لازم است یک روکش جدید برای شما ساخته شود.
کاشت روکش در چه شرایطی شکست میخورد و چرا باید آن را تعویض کرد؟
کاشت روکش پرسلین تنها در سه شرایط با شکست کامل مواجه می شود:
- اگر بیفتد و به دلایلی دیگر نتوان آن را دوباره متصل کرد.
- به شکلی بشکند یا ترک بخورد که نتوان آن را ترمیم کرد.
- از لحاظ زیبایی غیر قابل قبول باشد.
در چنین شرایطی باید یک روکش جدید توسط لابراتوار ساخته شود. آنها به بهترین شکل ممکن روکش ساخته شده را با روکشهای کامپوزیت سایر دندان ها متناسب میکنند. لابراتوار سازنده روکش کامپوزیت در ساخت متناسب آنها بسیار حرفهای هستند؛ به شکلی که شما میتوانید فقط روکش آسیبدیده را جایگزین کنید؛ نه تمام آنها را. یک اقدام موقتی برای اصلاح لبخند و محافظت از دندان زیرین شما برای کاهش هرگونه حساسیت، استفاده از برخی مواد پرکننده سفید روی دندانها است.
ممکن است انجام مداوم این روش در مواردی که روکش دندان میافتد یا میشکند، تا زمان دریافت روکش جدید لازم باشد.
کمتر کردن عوارض و خطرات کامپوزیت دندان با رعایت بهداشت دهان
مهمترین روش برای مراقبت و حفظ روکشهای کامپوزیت زیبایی خود، تمیز نگه داشتن دندانها است. وقتی روی داشتن یک لبخند زیبا سرمایه گذاری کردهاید، بهداشت دهان و دندان از هر زمان دیگری اهمیت بیشتری پیدا میکند. در اینجا چند روش مراقبت از بهداشت دهان و دندان که باید انجام داده شود، آمده است:
- روزانه دو بار به طور مناسب مسواک بزنید. دندانپزشکان قید «به طور مناسب» را ذکر میکنند زیرا بسیاری از مردم به طور مناسب مسواک نمیزنند. اگر مطمئن نیستید این عبارت چه معنایی دارد، از دندان پزشک یا متخصص مراقبتهای بهداشتی خود درباره نکات مربوط به مسواک زدن کمک بخواهید.
- نخ دندان به صورت روزانه. حتی یک روز هم زدن نخ دندان را کنار نگذارید. نخدندان تنها روش از بین بردن باکتریهای خطرناک بین دندانها است. چرا که فضای بین روکشها در برابر پوسیدگی آسیبپذیرتر است.
- از دهانشویه فلوراید ضد پوسیدگی استفاده کنید. شستشو با دهانشویه فلوراید پس از مسواک زدن و نخ دندان، قبل از خواب به تقویت مینای دندان شما و مبارزه با عوامل پوسیدگی در هنگام خواب کمک میکند.
دنبال کردن دستورالعملهای دندانپزشکی پیشگیرانه توصیه شده
دندان پزشک شما عوامل خطرناک برای طول عمر موفقیت امیز روکشهای کامپوزیت را برای شما توضیح میدهد. وقتی اقدامات بهداشتی پیشگیرانه مانند درمانهای حرفهای با فلوراید یا استفاده از گارد دندان شبانه توصیه میشود، وظیفه شما این است که این دستورالعملهای درمانی را دنبال کنید.
برخی بیماران پس از هزینه کردن برای روکشهای کامپوزیت، از صرف هزینههای بیشتر برای کارهای دندانپزشکی دریغ میکنند. در اینجا یادآوری این نکته که در دندانپزشکی، پیشگیری همیشه ارزانتر از ترمیم است ضرورت دارد.
تعویض روکش کامپوزیت به دلیل ترک خوردگی یا شکستن، نسبت به هزینه تهیه یک گارد دندان شبانه هزینه بسیار بیشتری دارد. تقویت مینای دندان با یک درمان فلوراید حرفه ای، ارزانتر از پر کردن حفرهها برای ترمیم است.
اقدامات دندانپزشکی پیشگیرانه، از اقدامات دندانپزشکی زیبایی شما محافظت کرده و آنها را حفظ میکند و طولانیترین طول عمر ممکن را برای روکشهای پرسلین به ارمغان میآورد.