ونیرهای دندانی یا همان لمینت دندان، لایه‌های پوششی نازکی هستند که به طور سفارشی و به رنگ دندان هر بیمار ساخته می‌شوند و توسط دندان‌پزشکان دوره دیده در این زمینه، بر روی سطح خارجی دندان چسبانده می‌شوند. لمینت های دندان، در صورتی که به درستی ساخته و کار گذاشته شوند، می‌توانند مشکلاتی مربوط به رنگ، طول، اندازه و شکل دندان‌ها را اصلاح کنند؛ مانند هر روش پزشکی یا دندانپزشکی، گاهی اوقات مشکلاتی در این پروسه نیز اغلب به دلیل ویژگی‌های روکش لمینت، دندان‌های شما و تصمیمات دندان‌پزشک در طول درمان رخ می‌دهد. خطرات و عوارض جانبی مرتبط با روکش لمینت دندان بسیار خفیف است زیرا روش انجام لمینت دندان، روشی غیرتهاجمی است.
معایب و عوارض لمینت دندان
حال که برای قرار دادن روکش لمینت بر روی دندان‌های خود توسط دندان‌پزشک آماده هستید، باید بدانید که هنوز هم ممکن است بعد از انجام آن ممکن است هرگونه عوارض جانبی یا خطراتی را در پیش رو داشته باشید. تمام آنچه شما نیاز دارید این است که در طول انجام کار آرام باشید و اقدامات مراقبتی روزانه را پس از قرار دادن ونیرها انجام دهید. لمینت دندان از پوسته‌هایی از جنس پروسلن ساخته می‌شوند که یک روش بسیار ایمن و مؤثر برای بهبود ظاهر دندان‌ها است. این روکش‌ها هر نوع نقص یا عیب ظاهری در دندان‌ها را از جمله لکه، نامرتبی، لب پریدگی یا ترک‌خوردگی پنهان می‌کنند. پس از قرارگیری موفقیت آمیز این روکش‌ها، به محض چسبیدن به دندان‌های شما، باید مراقبت و نگهداری از روکش‌های لمینت را به دقت انجام دهید زیرا خرابی آن ممکن است برخی از خطرات و عوارض جانبی را برایتان به همراه داشته باشد. عوارض جانبی احتمالی لمینت دندان عبارت‌اند از:
ناهماهنگی در رنگ
رنگ نهایی روکش لمینت دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد. سایه‌ی رنگ لمینت، رنگ دندانی که روکش روی آن قرار می‌گیرد و رنگ ماده باندینگ، همگی تعیین می‌کنند که لمینت دندان پس از آنکه دندان‌پزشک آن را روی دندان بچسباند به چه صورت خواهد بود. اگر دندان‌پزشک به این سه عامل مهم و مؤثر توجه کافی نداشته باشد، ممکن است روکش‌های گذاشته شده با رنگ دندان‌های مجاور مطابقت نداشته باشد. برخی از لمینت های دندانی ممکن است به دلیل مسائلی مانند وجود رطوبت هنگام مهر و موم کردن (سیل کردن) روکش، دچار تغییر رنگ یا ایجاد لکه‌هایی در لبه‌های آن شوند. متأسفانه، دندان‌پزشکان نمی‌توانند رنگ روکش‌های دندان را پس از اتصال آن‌ها بر روی دندان تغییر دهند یا اصلاح کنند.
مسائل مربوط به جایگذاری درست
هنگامی که دندان‌پزشکان روکش‌های لمینتی را به درستی بر روی دندان قرار ندهند، مشکلاتی مانند لب پر شدن و یا پوسیدگی در خارج از لبه‌های روکش ممکن است برای دندان‌هایتان ایجاد شود. سایر مشکلات مربوط به محل قرارگیری نادرست روکش‌ها شامل بیش از حد آویزان و بلند بودن لمینت یا لبه‌دار شدن این روکش‌ها نسبت به دندان‌ها است که می‌تواند باعث شود نخ دندان در لبه‌های آن گیر کند، بهداشت دهان و دندان توصیه شده را با مشکل مواجه کرده و سبب تحریک لثه شود. کنار هم قرار دادن خیلی دقیق حاشیه روکش‌ها روی لبه‌ی دندان نیز می‌تواند بجای ترمیم کردن، باعث لب پریدگی روکش‌ها شود، در حالی که برداشتن مقدار بسیار کمی از سطح خارجی دندان‌ها باعث می‌شود که روکش‌های قرار داده شده حجیم یا درشت به نظر برسند.
حساس شدن دندان‌ها
برای قرار دادن روکش لیمنت بر روی دندان، نیاز است که دندان‌پزشک مقداری از سطح مینای دندان را بتراشد. در نتیجه، ممکن است دندان‌ها بعد از این کار حساس شوند و این باعث می‌شود تا هنگامی که خوراکی‌های خیلی سرد یا خیلی گرم می‌خورید، درد و ناراحتی در دندان‌ها احساس کنید. اگر دندان‌پزشک مقدار زیادی از سطح دندانتان را بتراشد، ممکن است در نهایت پالپ داخل دندان از بین برود. اگر دندانپزشکی برای قرار دادن لمینت دندان مجبور شود قسمت قابل توجهی از دندان را بر دارد، شاید نیاز باشد که برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی، به جای لمینت، روکش تاج دندان بر روی دندانتان قرار دهد.
آسیب دیدن روکش لمینت
برخی از افراد به دلیل عادت‌های دهانی که دارند ممکن است کاندیداهای خوبی برای لمینت دندان نباشند. به طور مثال، افرادی که دندان‌های خود را روی هم می‌سایند یا فشار می‌دهند (به اصطلاح دندان قروچه دارند)، این عادتشان ممکن است در نهایت لمینت‌های دندان ساخته شده از جنس پرسلن را ضعیف کرده و به آن‌ها آسیب برسانند و منجر به لب پر شدن یا ترک خوردن آن‌ها شود. در صورت عادت به گاز زدن یا جویدن چیزهای سخت مانند یخ، مداد یا حتی ناخن‌های خود، روکش‌های لمینتی دندان نیز ممکن است آسیب ببینند. چنین عاداتی می‌تواند فشار زیادی به لمینت‌های دندانی وارد کند و باعث شل شدن یا افتادن کامل آن‌ها شود.
ورم کردن لثه‌ها در اطراف روکش‌ها
اگر لمینت های دندان خیلی ضخیم یا عمیق در خط لثه قرار گرفته باشند، این باعث تحریک و تورم بیشتر در بافت لثه شما می‌شود. وقتی لثه‌ها پس از قرار دادن لمینت دندان متورم و تحریک می‌شوند، عمدتاً به دلیل طراحی نامناسب لمینت و قرار دادن آن‌ها به روشی نادرست ایجاد می‌شود. در این شرایط، شما می‌توانید دوباره به دندان‌پزشک خود قرار مراجعه کنید و هرگز سعی نکنید که لمینت ها را خودتان بردارید زیرا دوباره باعث تحریک بیشتر می‌شود.
مشکلات لثه به خاطر لمینت دندان
سازگار شدن بافت‌های لثه با روکش‌هایی که اخیراً بر روی دندان‌ها قرار داده شده زمان می‌برد. بعد از لمینت کردن دندان‌ها، احتمالاً التهاب جزئی یا ناراحتی در لثه وجود خواهد داشت. در این مدت، احتمال ابتلا به تروما بیشتر است زیرا این روش نیاز به برداشتن برخی از مینای دندان دارد تا روکش‌ها به درستی در محل خود قرار گیرند. حتی ممکن است پالپ دندان نیز تحت تأثیر قرار گیرد که این امر نیز منجر به بروز مشکل حساسیت دندانی می‌شود.
اگر شما مایل به انجام لمینت دندان به روشی عالی و بدون عیب هستید، باید به دنبال دندانپزشکی باشید که به شما اطمینان دهد که هیچ خطر عوارض جانبی برایتان ایجاد می‌شود و بهتر است با متخصصانی که می‌توانند خدمات استثنایی در این زمینه ارائه دهند کار کنید و در نتیجه خطر بروز بیماری‌های دندان و لثه برای شما کمتر می‌شود.
راه‌های پیشگیری از عوارض لمینت
برای اینکه این حالت جدید لبخند شما برای ده‌ها سال دوام داشته باشند، اقدامات مهمی وجود دارد که بیمار باید در مراقبت از روکش‌های پرسلن یا همان لمینت دندان انجام دهد.
مسواک زدن
دندان‌ها تنها عامل مهم در ظاهر لبخند زیبا نیستند. لثه‌ها نیز در زیبایی لبخند شما نقش اساسی دارند. حتی اگر دندان‌هایی زیبا، صاف و سفید داشته باشید اما اطراف آن‌ها را لثه‌های ورم کرده، قرمز و خونریزی شده احاطه کرده باشند، ظاهر کلی لبخند خوب را به شما نمی‌دهند. التهاب لثه می‌تواند ظاهر و زیبایی روکش‌های لمینت شما را خراب کند؛ و البته این مسئله قابل پیشگیری است!
لبه روکش‌های لمینت شما دقیقاً در یا در زیر بافت‌های لثه قرار می‌گیرد و این لبه می‌تواند یک محل برای جمع شدن پلاک و جرم دندان باشد. وظیفه شما در مراقبت از روکش‌های لمینت دندان، استفاده از مسواک زدن دندان‌ها با مسواکی نرم با روشی مناسب برای پاک کردن پلاک دندان به صورت دو بار در روز است. مسواک های برقی به دلیل توانایی بالایی که در از بین بردن پلاک دارند، گزینه‌ی خوبی هستند اما با یک مسواک دستی می‌توانید به همان نتایج عالی هم برسید.
اول از همه، مسواک شما باید برس های نرمی داشته باشد زیرا برس‌های متوسط یا سخت ممکن است روکش را خراشیده یا به لثه‌های شما آسیب برسانند. روش مناسب برای مسواک زدن به این صورت است که برس مسواک را به گونه‌ای نگه دارید که با زاویه 45 درجه با دندان و لثه قرار بگیرند و برس را با حرکات دایره‌ای ملایم حرکت داده تا پلاک را از خط لثه پاک کند. استفاده از حرکت عرضی (پهلو به پهلو) یا عقب و جلو در برداشتن پلاک مؤثر نیست.
اگر در مورد نحوه انجام صحیح روش مسواک زدن مطمئن نیستید، از دندان‌پزشک خود بخواهید که روش صحیح تمیز کردن دندان‌ها را برای شما نمایش دهد. آن‌ها عاشق با کمال میل طرز استفاده از تکنیک مناسب مسواک زدن را به بیماران خود یاد می‌دهند!
نخ دندان
برخی از بیمارانی که دندان‌هایشان را لمینت کرده‌اند، احساس می‌کنند که کشیدن نخ دندان آن‌ها را عصبی می‌کند. آن‌ها احساس می‌کنند که کشیدن نخ دندان می‌تواند روکش لمینت روی دندان‌هایشان را از بین ببرد. هرگز نباید با استفاده از نخ دندان بر روی روکش بکشید. اگر در هنگام استفاده از نخ دندان روکش از بین برود، این بدان معنی است که سیمان آن خراب شده و باید از روی دندان برداشته شود. در واقع اگر به این موضوع توجه کنید متوجه می‌شوید که با کشیدن نخ دندان و افتادن لمینت، در حق خود لطف کرده‌اید. در غیر این صورت، این روکش سیمانی خراب ممکن بود هنگام غذا خوردن یا در موقعیت نامناسب دیگری از دهانتان خارج می‌شود.
اگر دلیل ترس شما از جدا شدن روکش این است که هنگام نخ دندان کشیدن، احساس “گرفتگی” یا سخت بودن ناحیه‌ای در بین دندان‌هایتان می‌کنید، به دندان‌پزشکتان این موضوع را بگویید. او باید هر نوع گرفتگی یا نقاط سخت را از بین ببرد تا استفاده از نخ دندان را برای شما راحت‌تر کند و دیگر استرسی در انجام این کار نداشته باشید.
استفاده از نخ دندان برای از بین بردن پلاک از بین روکش‌ها ضروری است. همان‌طور که در بخش قبلی در مورد مسواک زدن گفتیم، نه تنها این پلاک دلیل التهاب لثه است بلکه همچنین باعث ایجاد خوردگی و پوسیدگی دندان می‌شود. اگر حفره‌ای بین دندان‌های زیر روکش ایجاد شود، مشکلات زیادی ایجاد می‌شود.
حفره‌ها و خوردگی‌های بین دندان‌ها می‌تواند منجر به کدر یا تیره شدن رنگ روکش، افتادن روکش یا نیاز به درمان تهاجمی‌تر روی دندان شود (به عنوان مثال برداشتن روکش و پوشاندن دندان با روکش تاج کامل). بدون استفاده از نخ دندان نمی‌توانید از بروز پوسیدگی و خوردگی در بین دندان‌ها جلوگیری کنید!
استفاده از نایت گارد (محافظ دهانی)
بیشتر بیمارانی که لمینت دندان دارند باید با پوشیدن محافظ دهان یا نایت گارد از آن‌ها محافظت کنند. نایت گارد یک وسیله محافظتی است که دندان‌های بالا را با لایه‌ای از آکریلیک سخت که دندان‌های تحتانی هنگام بستن آرواره‌ها به آن برخورد می‌کنند، می‌پوشاند. این محافظ، با جدا کردن دندان‌های بالا و پایین، از قدرت عضلات فک شما می‌کاهد و هرگونه نیروی گاز گرفتن و فشرده کردن دندان‌ها روی هم را به طور مساوی بر روی همه دندان‌ها توزیع می‌کند. بیمارانی که دندان‌های خود را روی هم می‌سایند یا فشار می‌دهند، در معرض خطر ترک‌خوردگی، خرد شدن یا جدا شدن روکش‌های لمینتی شان هستند. با پوشیدن محافظ دهانی در شب می‌توان این خطر را کاهش داده یا حتی به طور کامل از بین ببرد.
نایت گارد می‌تواند به عنوان یک نگه‌دارنده (ریتینر) نیز عمل کند، دندان‌ها را در راستای صاف و تراز خود نگه می‌دارد. استفاده از محافظ دهانی به طور مداوم باعث می‌شود که دندان‌ها شلوغ و نامرتب نشوند و فاصله‌های کوچکی که بین آن‌ها وجود دارد، بیشتر نشوند.
نگران نباشید. یک محافظ دهانی حرفه‌ای چیز بزرگی نیست، بلکه وسیله‌ای کوچک و راحت است و فقط چند میلی‌متر از دندان‌های شما را می‌پوشاند.
این وسیله نیز یک سرمایه گذاری عالی است. هزینه محافظ دهانی کمتر از نصف هزینه‌ی هر یک از لمینت ها است و می‌تواند از همه روکش‌های لمینتی شما در برابر آسیب محافظت کند.
ویزیت‌های پیگیری را به صورت منظم و مداوم انجام دهید
یکی دیگر از جنبه‌های مهم مراقبت از روکش‌های لمینت دندان که می‌تواند به دوام و ماندگاری بیشتر لبخند جدیدتان کمک کند، انجام ویزیت‌های پیگیری منظم و مداوم به دندان‌پزشک است. حداقل باید هر شش ماه یک بار برای تمیزکاری حرفه‌ای دندان‌ها به دندان‌پزشک مراجعه کنید. با این کار همه‌ی نواحی تجمع باکتری‌ها برطرف می‌شود و خطر ابتلا به پوسیدگی دندان و بیماری لثه کاهش می‌یابد. دندان‌پزشک لمینت دندان شما (و همچنین کل حفره دهان شما) را ارزیابی می‌کند تا علائم هشدار دهنده‌ای از مشکلات را که می‌تواند از پیشرفت آن‌ها جلوگیری کند، تشخیص دهد. این ویزیت‌های پیگیری، سلامت لمینت و دندان‌های زیر آن‌ها را تضمین می‌کند.
