تحلیل رفتن لثه و درمان آن با جراحی پیوند لثه

چرا لثه‌ها تحلیل می‌روند؟

• بیماری‌های لثه یا پریودنتال: این بیماری‌ها که ناشی از فعالیت باکتری‌ها هستند، بافت لثه و استخوان‌ پشتیبان دندان‌ها را نابود می‌کنند.
• با شدت مسواک زدن و کشیدن نخ دندان: اگر دندان‌هایتان را بیش از حد محکم مسواک بزنید مینای دندان‌ها دچار فرسودگی شده و در نتیجه لثه‌هایتان تحلیل می‌روند. همچنین، با شدت کشیدن نخ دندان و انجام آن با روش‌های غلط، سطح لثه‌ها را فرو می‌برد و باعث ایجاد فضایی برای تجمع باکتری‌ها و آسیب‌های بیشتری می‌شود.
• عدم رعایت مناسب بهداشت روزانه دهان و دندان: در وصرت رعایت نشدن بهداشت روزانه دهان و دندان شامل کشیدن نخ دندان، مسواک زدن و استفاده از دهانشویه باکتری‌ها زیر خط لثه و بین دندان‌ها جمع شده و امکان تحلیل رفتن لثه‌ها را فراهم می‌سازند.
• عدم مراجعه مرتب به دندانپزشک: گاهی اوقات علی‌رغم مسواک زدن، نخ کشیدن و شستشوی روزانه دهان، باکتری در بخش‌هایی از دهان که خود شخص نمی‌تواند آن‌ها را ببیند جمع می‌شوند. این باکتری‌ها می‌توانند به دندان‌ها و لثه‌ها آسیب برسانند. در چنین مواردی، تنها یک دندانپزشک می‌تواند آن‌ها را شناسایی کرده و با روش‌های تخصصی تمیز کردن دندان رفع کند. به همین دلیل، دندانپزشکان توصیه می‌کنند که افراد هر 3 تا 6 ماه یک بار برای چکاپ دندان‌هایشان به دندانپزشکی مراجعه نمایند.
• دندان‌قروچه (براکسیزم): نیز، اغلب باعث وارد آمدن فشار بسیار زیادی به دندان‌ها می‌شود. وارد آمدن این فشار زیاد به دندان‌ها می‌تواند باعث تحلیل لثه‌ها شود.
• دندان‌های کج یا نامرتب: هنگام بسته شدن دهان به طور کامل و یکنواخت روی یکدیگر قرار نمی‌گیرند، که این باعث وارد آمدن فشار بیش از اندازه بروی لثه‌ها و استخوان فک می‌شود. بعد از مدتی، این فشارِ زیاد باعث تحلیل رفتن لثه‌ها می‌شود.
• نامناسب بودن روکش دندان: دندان مصنوعی یا بریج دندان می‌تواند باعث فشار آمدن به خط لثه یا تخریب آن شود. وارد آمدن چنین فشار یا آسیبی به خط لثه احتمال تحلیل رفتن لثه را به شدت بالا می‌برد.
• مصرف محصولات تنباکو: مصرف محصولات تنباکو باعث صدمات جدی به مخاط دهان شده و به مرور لثه‌ها را تحلیل می‌برد.
• پیرسینگ لب یا زبان: معمولاً جواهرات نصب شده روی لب یا زبان بر روی لثه‌ها کشیده شده و باعث التهاب آن‌ها می‌شوند، تا حدی که بافت لثه به آرامی ساییده شده و از بین می‌رود.
• ژنتیک: مطابق برخی مطالعات انجام شده، حدود 30% از افراد، هر چقدر هم که به خوبی از دندان‌هایشان مراقبت کنند، باز هم در معرض بیماری‌های لثه قرار دارند.

علائم تحلیل لثه

تشخیص تحلیل لثه برای بیماران دشوار است، زیرا این عارضه به دلیل طبیعت پیشرونده‌ای که دارد، در طول چند سال و به تدریج ایجاد می‌شود. به این ترتیب، تغییرات لثه به کندی رخ می‌دهند و به همین دلیل ممکن است بیماران متوجه تحلیل رفتن لثه‌هایشان نشوند. اگر چه تشخیص تحلیل لثه‌ کاری دشواری است، اما با استفاده از علائم و نشانه‌های زیر می‌توان به وجود آن پی برد:

• بلندتر به نظر رسیدن دندان‌ها نسبت به حالت عادی
• لق شدن دندان‌ها 
• حساس شدن دندان‌ها
• نمایان و آشکار شدن ریشه دندان‌ها
• تغییر رنگ دندان‌ها
• افزایش فاصله بین دندان‌ها
• زبر شدن سطح دندان در خط لثه
• پوسیدگی دندان زیر خط لثه
• قرمز، پف کرده یا متورم شدن لثه‌ها
• خونریزی لثه‌‌ها
• بوی بدن دهان

درمان تحلیل لثه

جرم‌گیری عمقی

پریودنتیست‌های مجرب ما برای موارد خفیف تحلیل لثه، از دو روش جرم‌گیری عمقی ناحیه درگیر یا تمیز کردن عمقی دندان و صاف کردن ریشه استفاده می‌کنند. این درمان‌ها با هدف برداشتن کامل جرم و پلاک تشکیل شده بر روی دندان‌ها و خط لثه انجام می‌شوند. به علاوه در روش دوم، تیم درمانی ما سطح نمایان شده ریشه و پاکت‌ها را صاف می‌کنند تا باکتری‌ها نتوانند به راحتی روی این سطوح تجمع یافته و مجدداً باعث آسیب شوند.

پیوند بافت لثه

• پیوند (گرافت) بافت همبند: پریودنتیست‌ها غالباً از بین سه روش جراحی موجود برای پیوند لثه و درمان تحلیل لثه  از روش پیوند بافت همبند برای درمان تحلیل رفتن لثه استفاده می‌کنند. در روش جراحی پیوند بافت همبند، پریودنتیست بافت مورد نیاز را از زیر سطح داخلی دهان (سقف دهان) برداشته و سپس آن را بروی ناحیه تحلیل رفته لثه بخیه می‌زند. اغلب، در این روش تمام ریشه‌های نمایان شده با بافت پیوندی پوشانده می‌شوند. بعد از چند هفته که ناحیه پیوند خورده التیام یافت، بخیه‌ها برداشته می‌شوند.
• پیوند آزاد لثه: در روش جراحی لثه تحلیل رفته در پیوند آزاد لثه، متخصص لثه بافت مورد نیاز را، به جای زیر سطح داخل دهان، مستقیماً از سقف دهان بر می‌دارد. ادامه جراحی نیز مشابه روش بافت همبند انجام می‌شود.
• پیوند پایه‌دار: نوع دیگری از جراحی پیوند لثه که متخصصان لثه از آن استفاده می‌کنند، پیوند پایه‌دار است. در مواردی که مقدار بافت لثه باقیمانده در اطراف دندان کافی باشد، پریودنتیست به جای استفاده از بافت سقف دهان، از بافت لثه دندان‌های کناری استفاده می‌کند.

پیوند بافت لثه، به هر روشی که انجام شود، باعث ضخیم شدن لثه شده و از تحلیل رفتن لثه در آینده جلوگیری می‌کند.

جراحی کاهش عمق پاکت

در این نوع جراحی، پریودنتیست لثه آسیب‌دیده را از روی ریشه دندان کنار می‌زند، باکتری‌های مضر را از داخل پاکت‌ها برمی‌دارد و سپس بافت لثه را دوباره روی ریشه قرار داده و آن را بخیه می‌زند.

ترمیم هدایت شده استخوان

در مواردی که استخوان پشتیبان دندانِ درگیر به دلیل تحلیل رفتن لثه شدیداً تخریب می‌شود، متخصص لثه عمل جراحی ترمیم هدایت شده استخوان را توصیه می‌کند. در این روش، ابتدا پریودنتیست لثه آسیب‌دیده را کنار زده و باکتری‌های مضر را از داخل پاکت‌ها خارج می‌کند، سپس یک ماده ترمیم کننده، مانند بافت پیوندی، یک غشای پوششی یا پروتئین تحریک کننده را در لثه قرار می‌دهد، تا بدن برای ترمیم طبیعی استخوان و بافت آن ناحیه تحریک شود. پریودنتیست، بعد از قرار دادن ماده ترمیم کننده، بافت لثه را دوباره در جای اولش قرار داده و آن را بخیه می‌زند.

ونیر لثه (ژینژیوال)

گاهی اوقات، با جرمگیری عمقی یا جراحی نمی‌توان علل تحلیل لثه را اصلاح کرد، که معمولاً در چنین مواردی متخصصان لثه ونیر لثه را توصیه می‌کنند. ونیر لثه که می‌تواند از جنس سیلیکون یا اکریلیک باشد، یک پروتز متحرک بوده و راه حل مناسبی برای موارد غیرقابل ترمیم تحلیل لثه است.

چگونه می‌توان فرایند تحلیل رفتن لثه را متوقف کرد؟

پیشگیری بهترین اقدام برای مقابله با بیماری‌ها است. برای پیشگیری از تحلیل رفتن لثه نیز چند روش وجود دارد که برخی از آن‌ها بسیار ساده هستند:

• رعایت بهداشت دهان و دندان
• استفاده از مسواک‌های نرم
• ترک مصرف تنباکو
• داشتن تغذیه سالم و رژیم غذایی متعادل
• استفاده از محافظ دندان شبانه